ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ ΔΑΙΜΟΝΙΟΥ (2)

576 Ε 1-2 Φύσει προς το καλόν υπό των νόμων αγόμενος τον μέγιστον υποδύεται κίνδυνον εκουσίως υπέρ της πατρίδος

(από τη φύση του οδηγούμενος προς το καλό απο τους νόμους , αναλαμβάνει με τη θέλησή του το μέγιστο κίνδυνο υπέρ της πατρίδας)

576 F 9-12 αυτός μεν δήπου μηδένα των πολιτών φησίν, άνευ μεγάλης ανάγκης αποκτενείν άκριτον, αλλά και αίματος άτερ εμφυλίου και σφαγής την πόλιν ελευθερούσι συναγωνιείσθαι προθύμως

(Αυτός λοιπόν λέγει, οτι δε θα θανατώσει κανένα πολίτη αδίκαστο, χωρίς μεγάλη ανάγκη, αλλά και θα συναγωνισθεί πρόθυμα μ' αυτούς που θα ελευθερώσουν την πόλη χωρίς αίμα εμφύλιο και σφαγή)

577 Α 4-8 Ευμολπίδαν δε και Σαμίδαν, ανθρώπους διαπύρους προς οργήν και θυμοειδείς, εν νυκτί λαβόντας εξουσίαν ουκ αποθήσεσθαι τα ξίφη, πριν εμπλήσαι την πόλιν όλην φόνων και διαφθείραι πολλούς των ιδία διαφόρων όντων

(Ο Ευμολπίδας όμως κι ο Σαμίδας, άνθρωποι φλογισμένοι απ' την οργή και οξύθυμοι, αφού καταλάβουν τη νύχτα την εξουσία, δε θα αποθέσουν τα ξίφη, πριν να γεμίσουν όλη την πόλη με φόνους και να ξεπαστρέψουν πολλούς με τους οποίους έχουν προσωπικές διαφορές)

ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ "ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ ΔΑΙΜΟΝΙΟΥ" (1)

Τα αποσπάσματα αφιερώνονται εξαιρετικά στο Σωκράτη

575 1 Ζωγράφου τινός , ω Καφισία , μέμνημαι ποτέ περί των θεωμένων τους γεγραμμένους πίνακας λόγον ου φαύλον ακούσας εν εικόνι λελεγμένον. έφη γαρ εοικέναι τους μεν ιδιώτας και ατέχνους θεατάς όχλον ομού πολύ ασπαζομένοις, τους δε κομψούς και φιλοτέχνους καθ έκαστον ιδία των εντυγχανόντων προσαγορεύουσι. τοις μεν γαρ ουκ ακριβής αλλά τύπω τινί γίγνεται μόνον η των αποτελεσμάτων σύνοψις , τους δε τη κρίσει κατά μέρος το έργον διαλαμβάνοντας ουδέν αθέατον ουδέ απροσφώνητον εκφεύγει των καλώς ή τουναντίον γεγονότων . οίμαι δη και περί τας αληθινάς πράξεις ομοίως τω μεν αργοτέρω την διάνοιαν εξαρκείν προς ιστορίαν , ει το κεφάλαιον αυτό και το πέρας πύθοιτο του πράγματος, τον δε φιλότιμον και φιλόκαλον των υπ' αρετής ώσπερ τέχνης μεγάλης απειργασμένων θεατήν τα καθ έκαστα μάλλον ευφραίνειν

(Θυμάμαι, Καφισία, οτι άκουσα κάποτε κάποιο ζωγράφο να λέει ένα ωραίο λόγο με παρομοίωση για αυτούς που παρατηρούν τους ζωγραφικούς πίνακες. Είπε , δηλαδή, οτι οι άπειροι και άτεχνοι θεατές μοιάζουν με κείνους που χαιρετούν με μία κίνηση πλήθος κόσμου, ενώ οι λεπτοί στο πνεύμα και φιλότεχνοι μοιάζουν με κείνους που μιλούν στον καθένα που συναντούν χωριστά. Γιατί οι πρώτοι έχουν μια γενική και όχι ακριβή εικόνα του έργου συνολικά, ενώ οι άλλοι εξετάζοντας κριτικά το έργο στις λεπτομέρειες, δεν αφήνουν να διαφύγει κάτι αθέατο ή χωρίς χαρακτηρισμό απο τα ωραία ή άσχημα καμωμένα. Νομίζω λοιπόν οτι και για τις αληθινές πράξεις όμοια, ο μέν οκνηρότερος στο μυαλό αρκείται στη διήγηση, άν μάθει τα κύρια σημεία και το τέλος των γεγονότων, ο δε φιλότιμος και φιλόκαλος θεατής των πράξεων που έχουν γίνει απο αρετή, σαν απο μεγάλη τέχνη , ευχαριστείται περισσότερο με τις λεπτομέρειες)

TA ΕΙΣ ΕΑΥΤΟΝ (25) - ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ

ΙΑ 15 8 Επιτήδευσις δε απλότητος σκάλμη εστί

(Η επιτηδευμένη απλότητα είναι κρυμένο εγχειρίδιο)

ΙΑ 23 Σωκράτης και τα των πολλών δόγματα Λαμίας εκάλει, παιδίων δείματα

(Ο Σωκράτης ονόμαζε και τις γνώμες των πολλών μπαμπούλες, φόβητρα των παιδιών)

ΙΒ 36 Άνθρωπε, επολιτεύσω εν τη μεγάλη ταύτη πόλει. Τί σοι διαφέρει, ει πέντε έτεσιν (ή εκατόν); Το γαρ κατά τους νόμους ίσον εκάστω. Τι σοι δεινόν , ει της πόλεως αποπέμπει ου τύραννος, ουδέ δικαστής άδικος, αλλ' η φύσις η εισαγαγούσα;οίον ει κωμωδόν απολύοι της σκηνής ο παραλαβών στρατηγός "Αλλ' ουκ είπον τα πέντε μέρη αλλά τα τρία" Καλώς είπας. Εν μέντοι τω βίω τα τρία όλον το δράμα εστί. Το γαρ τέλειον εκείνος ορίζει ο τότε μεν της συγκρίσεως, νυν δε της διαλύσεως αίτιος. Συ δε αναίτιος αμφοτέρων. 'Απιθι ούν ίλεως και γαρ ο απολύων

ίλεως

(Ανθρωπε έχεις ζήσει ως πολίτης σ' αυτή τη μεγάλη πόλη. Τι σ' ενδιαφέρει αν επί πέντε ή εκατό χρόνια; Το να ζείς σύμφωνα με τους νόμους έχει την ίδια αξία για τον καθένα. Τι κακό είναι λοιπόν άν απο την πόλη σε διώχνει όχι τύραννος, ούτε άδικος δικαστής, αλλά η φύσηπου σ' έφερε σ' αυτή; Είναι το ίδιο σαν να απολύει από τη σκηνή τον ηθοποιό ο παραίτορας που τον προσέλαβε. "Αλλά δεν έπαιξα ακόμα τις πέντε πράξεις αλλά τις τρεις. Καλά τα είπες. Στη ζωή όμως οι τρεις πράξεις είναι όλο το δράμα. Πότε θα τελειώσει ορίζει εκείνος ο αίτιος τότε μεν της σύστασης , τώρα δε της διάλυσης. Συ όμως είσαι αναίτιος και των δυό. Φύγε λοιπόν με καλοσύνη γιατί κι αυτός που σε απολύει είναι γεμάτος καλοσύνη)