ΤΑ ΕΙΣ ΕΑΥΤΟΝ (6)

Γ 10 5-8 Μικρόν δε και η μηκίστη υστεροφημία και αύτη δε κατά διαδοχήν ανθρωπαρίων τάχιστα τεθνηξομένων και ουκ ειδότων ουδ εαυτούς, ούτιγε τον πρόπαλαι τεθνηκότα
(Ελάχιστη είναι και η πιό μακρά φήμη μετά θάνατο και αυτή προέρχεται απο παράδοση ανθρωπαρίων τα οποία τάχιστα θα πεθάνουν και δε θα γνωρίζουν ούτε τον εαυτό τους και ούτε βέβαια τον προ πολλού πεθαμένο)

Γ 16 5-8 Το δε νούν ηγεμόνα έχειν επί τα φαινόμενα καθήκοντα και των θεούς μη νομιζόντων και των την πατρίδα εγκαταλειπόντων και των πάν οτιούν ποιούντων επειδάν κλείσωσι τας θύρας
(και το να έχει κάποιος οδηγό το νού για όσα θεωρεί καθήκοντα είναι γνώρισμα και όσων δεν πιστεύουν σε θεούς και όσων εγκαταλείπουν την πατρίδα και όσων μπορούν να διαπράξουν ο,τιδήποτε αρκεί να έχουν κλείσει τις θύρες)

Δ3 4-7 Ουδαμού γαρ ούτε ησυχιώτερον, ούτε απραγμονέστερον άνθρωπος αναχωρεί ή εις την εαυτού ψυχήν μάλισθ' όστις έχει ένδον τοιαύτα, εις ά εγκύψας εν πάση ευμαρεία ευθύς γίνεται. Την δε ευμάρειαν ουδέν άλλο λέγω ή ευκοσμίαν
(Γιατί πουθενά αλλού δεν μπορεί ο άνθρωπος να αποσυρθεί πιό ήσυχα και πιό ατάραχα από την ψυχή του, μάλιστα δε όποιος έχει μέσα του τέτοια στοιχεία, στα οποία άμα σκύψει θα βρεί αμέσως κάθε ευτυχία. Ευτυχία δε λέγω τίποτε άλλο παρά την αρμονία.

ΤΑ ΕΙΣ ΕΑΥΤΟΝ (5)

Γ4 1-7 Μή κατατρίψης το υπολοιπόμενον του βίου μέρος εν ταις περί ετέρων φαντασίαις, οπόταν μη την αναφοράν επί τι κοινωφελές ποιή. Ήτοι γαρ άλλου έργου στέρη,τουτέστι φανταζόμενος, τί ο δείνα πράσσει και τίνος ένεκεν και τι λέγει και τι ενθυμείται και τι τεχνάζεται και όσα τοιαύτα ποιεί απορρέμβεσθαι της του ιδίου ηγεμονικού παρατηρήσεως.

( Μη σπαταλήσεις το υπόλοιπο μέρος της ζωής σου με συλλογισμούς για τους άλλους ανθρώπους, όταν δεν τι συνδυάζεις με κάποιο κοινωφελές έργο. Γιατί θα στερηθείς άλλο έργο, άμα συνέχεια σκέφτεσαι τί κάνει ο δείνα και για ποιό λόγο και τί λέγει και τί έχει στο μυαλό του και τί τεχνάζεται και όσα άλλα τέτοια σε κάνουν να αποστρέφεασι από την παρατήρηση του εγώ σου.)

Γ7 1-8 Μη τιμήσης ποτέ ως συμφέρον σεαυτού, ό αναγκάσει σε ποτέ την πίστιν παραβήναι, την αιδώ εγκαταλιπείν ,μισήσαι τινά, υποπτεύσαι, καταράσασθαι, υποκρίνασθαι, επιθυμήσαι τινός τοίχων και παραπετασμάτων δεομένου. Ο γαρ τον εαυτού νουν και δαίμονα και τα όργια της τούτου αρετής προελόμενος τραγωδίαν ου ποιεί, ου στενάζει , ουκ ερημίας, ου πολυπληθείας δεήσεται. το μέγιστον ζήσει μήτε διώκων, μήτε φεύγων. (Μη προτιμήσεις ποτέ ως συμφέρον σου ότι θα σε αναγκάσει να παραβείς την πίστη, να εγκαταλείψεις την αιδώ, να μισήσεις κάποιον, να υποπτευθείς, να καταρασθείς, να υποκριθείς, να επιθυμήσεις κάτι που χρειάζεται τοίχους και παραπετάσματα. Γιατί όποιος προτιμά το νου και το δαίμονά του και τη λατρεία της αρετής αυτού, δε γίνεται ήρωας τραγωδίας, δε στενάζει, δε χρειάζεται μοναξιά ή πολυκοσμία. Και το σπουδαιότερο θα ζήσει , ούτε καταδιώκων, ούτε καταδιωκόμενος)

ΤΑ ΕΙΣ ΕΑΥΤΟΝ (4)

Β 17 Του ανθρωπίνου βίου ο μεν χρόνος στιγμή, η δε ουσία ρέουσα, η δε αίσθησις αμυδρά, η δε όλου του σώματος σύγκρισις εύσηπτος, η δε ψυχή ρεμβάς, η δε τύχη δυστέκμαρτον, η δε φήμη άκριτον. Συνελόντι δε ειπείν, πάντα τα μεν του σώματος ποταμός, τα δε της ψυχής όνειρος και τύφος, ο δε βίος πόλεμος και ξένου επιδημία, η δε υστεροφημία λήθη. Τί ουν το παραπέμψαι δυνάμενον; Έν και μόνον, φιλοσοφία. Τούτο δε εν τω τηρείν τον ένδον δαίμονα ανύβριστον και ασινή, ηδονών και πόνων κρείσσονα, μηδέν εική ποιούντα μηδέ διεψευσμένως και μεθ υποκρισίας ανενδεή τον άλλον ποιήσαι τι ή μη ποιήσαι.

(Ο χρόνος της ανθρώπινης ζωής είναι μιά στιγμή, η ουσία της ρευστή,η δε αίσθησή της αμυδρή, το κράμα όλου του σώματος εύκολα σαπίζει, η ψυχή στρόβιλος, η δε τύχη ακαθόριστη, η δε φήμη κάτι ακαθόριτο. Και για το πούμε συνοπτικά , όλα τα μέν πράγματα του σώματος είναι ποταμός, τα δε της ψυχής όνειρο και αχνός , η δε ζωή είναι πόλεμος και επιδρομή ξένου, η δε υστεροφημία λήθη. Τι λοιπόν μπορεί να μας οδηγήσει; Ένα και μοναδικό, η φιλοσοφία. Αυτό δε είναι να διατηρούμε τον εντός μας δαίμονα ανύβριστο και αβλαβή , νικητή των ηδονών και των πόνων, χωρίς να κάνει κάτι ασυνάρτητα , μήτε με ψεύδος και με υποκρισία, και ανεξάρτητο από όσα κάνει ή δεν κάνει ο άλλος.)

Γ3 Τί ταύτα; Επέβης, έπλευσας, κατήχθης. Εκβηθι. Ει μεν εφ έτερον βίον, ουδέν θεών κενόν ουδέ εκεί. Ει δε εν αναισθησία, παύση πόνων και ηδονών ανεχόμενος και λατρεύων τοσούτω χείρονι των αγγείω ή περίεστι το υπηρετούν. Το μεν γαρ νούς και δαίμων, το δε γη και λύθρος.

(Τί είναι όλα αυτά; Επιβιβάστηκες, έπλευσες, άραξες. Αποβιβάσου. Αν μεν (αποβιβαστείς) σε άλλη ζωή, ούτε εκεί θα είναι κενό, χωρίς θεούς. Αν όμως σε αναισθησία,θα παύσεις να υφίστασαι πόνους και ηδονές και να λατρεύεις αγγείο, το οποίο είναι τόσο χειρότερο, όσο είναι καλύτερο εκείνο που το υπηρετεί. Γιατί το μέν ένα είναι νούς και δαίμων, το δέ άλλο χώμα και λάσπη)

ΤΑ ΕΙΣ ΕΑΥΤΟΝ (3)

(
1. Β 16 Υβρίζει εαυτήν η του ανθρώπου ψυχή μάλιστα μεν, όταν απόστημα και οίον φύμα του κόσμου, όσον εφ εαυτή γένηται. Το γαρ δυσχεραίνειν τινί των γενομένων απόστασις εστί της φύσεως, ης εν μέρει αι εκάστου των λοιπών φύσεις περιέχονται. Έπειτα δε , όταν άνθρωπον τινά αποστραφή ή και εναντία φέρεται ως βλάψουσα, οίαι εισίν αι των οργιζομένων. Τρίτον υβρίζει εαυτήν, όταν ησσάται ηδονής ή πόνου. Τέταρτον , όταν υποκρίνηται και επιπλάστως και αναληθώς τι ποιή ή λέγη. Πέμπτον, όταν πράξιν τινά εαυτής και ορμήν επ' ουδένα σκοπόν αφιή, αλλά εική και απαρακολουθήτως οτιούν ενεργή, δέον και τα μικρότατα κατά την επί το τέλος αναφοράν γίνεσθαι. Τέλος δε λογικών ζώων το έπεσθαι τω της πόλεως και πολιτείας της πρεσβυτάτης λόγω τω θεσμώ.

(προσβάλλει τον εαυτό της η ψυχή του ανθρώπου και περισσότερο, όταν από δική της ενέργεια γίνει σαν απόστημα και σάρκωμα του κόσμου. Γιατί το να στενοχωρηθείς για κάποιο απο τα γεγονότα είναι αποστασία απέναντι στη Φύση, μέσα στην οποία περιέχονται οι φύσεις καθενός των υπολοίπων όντων. Έπειτα (προσβάλλει τον εαυτό της ) όταν αποστρέφεται κάποιον άνθρωπο ή φέρεται εναντίον του για να τον βλάψει, όπως κάνουν οι ψυχές των οργιζομένων. Τρίτον προσβάλλει τον εαυτό της, όταν ηττάται απο την ηδονή ή τον πόνο. Τέταρτο, όταν υποκρίνεται και κάνει ή λέγει κάτι με προσπόθηση ή αναληθώς. Πέμπτο όταν ενεργεί πράξη δική της ή και απόφαση χωρίς κανένα σκοπό, αλλά ασυνάρτητα και χωρίς να παρακολουθεί, ενώ και τα ελάχιστα πράγματα πρέπει να γίνονται αναφορικά με τον τελικό σκοπό. Τελικός σκοπός των λογικών ζώων είναι ν ακολουθούν τους λογικούς θεσμούς της αρχαιότατης πόλης και του αρχαιότατου πολιτεύματος. )

ΤΑ ΕΙΣ ΕΑΥΤΟΝ (2)

1. B 6-7 Ύβριζε, ύβριζε εαυτήν, ω ψυχή, του δε τιμήσαι σεαυτήν ουκέτι καιρόν έξεις. Είς γαρ ο βίος εκάστω. Ούτος δε σοι σχεδόν διήνυσται μη αιδουμένη σεαυτήν, αλλ' εν ταις άλλαις ψυχαίς τιθεμένη την σήν ευμοιρίαν.
Μη περισπάτω σε τα έξωθεν εμπίπτοντα και σχολήν πάρεχε σεαυτώ του προσμανθάνειν αγαθού τι και παύσαι ρεμβόμενος. Ήδη δε και την ετέραν περιφοράν φυλακτέον. Ληρούσι γαρ και δια πράξεων οι κεκμηκότες τω βίω και μή έχοντες σκοπόν, εφ όν πάσαν ορμήν και καθάπαξ φαντασίαν απευθύνουσιν.

(Πρόσβαλε, πρόσβαλε τον εαυτό σου, ω ψυχή! Για να εκτιμήσεις τον εαυτό σου δε θα έχεις πιά καιρό. Γιατί μία είναι η ζωή καθενός. Κι αυτή πέρασε σχεδόν για σένα, χωρίς να σέβεσει τον εαυτό σου, αλλά ζητώντας την ευτυχία σου στις ψυχές των άλλων.
Μην παρασύρεσαι απο τα εξωτερικά γεγονότα και δώσε στον εαυτό σου την ευκαιρία να μάθεις ακόμα κάτι καλό και πάψε να ρεμβάζεις. Τώρα λοιπόν πρέπει να φυλαχτείς κι απ την άλλη παραπλάνηση. Γιατί μωρολογούν και εκείνοι που με τις πράξεις τους έχουν βαρεθεί τη ζωή και δεν έχουν σκοπό, στον οποίο να κατευθύνουν όλη την ορμή και όλη γενικά τη σκέψη)

2. Β 12 1-2 Πώς πάντα ταχέως εναφανίζεται, τω μεν κόσμω αυτά τα σώματα , τω δε αιώνι αι μνήμαι αυτών
(Πώς εξαφανίζονται τα πάντα γρήγορα. Στον κόσμο μεν τα ίδια τα πράγματα, στο χρόνο δε η μνήμη τους!)

ΤΑ ΕΙΣ ΕΑΥΤΟΝ (1)

Μετά τον Fr. Nietzsche αποσπάσματα από το έργο του Μάρκου Αυρηλίου
(αυτοκράτορα - φιλόσοφου) "ΤΑ ΕΙΣ ΕΑΥΤΟΝ"

1. Β1 1-4 Έωθεν προλέγειν εαυτώ. Συνεντεύξομαι περιέργω, αχαρίστω, υβριστή, δολερώ, βασκάνω, ακοινωνήτω. Πάντα ταύτα συμβέβηκεν εκείνοις παρά την άγνοιαν των αγαθών και κακών

(Να προλέγεις νωρίς το πρωί στον εαυτό σου. Θα συναντηθώ με άνθρωπο περίεργο, αχάριστο, υβριστή, δολερό , βάσκανο και ακοινώνητο. Όλα αυτά συμβαίνουν σε κείνους γιατί δεν γνωρίζουν τί είναι καλό και τί κακό)

2. Β5 1-8 Πάσης ώρας φρόντιζε στιβαρώς ως Ρωμαίος και άρρην το έν χερσί μετά της ακριβούς και απλάστου σεμνότητος και φιλοστοργίας και ελευθερίας και δικαιότητος πράσσειν και σχολήν εαυτώ από πασών άλλων φαντασιών πορίζειν. Ποριείς δε, άν ως έσχατον του βίου εκάστην πράξιν ενεργης απηλλαγμένην πάσης εικαιότητος και εμπαθούς αποστροφής απο του αιρούντος λόγου και υποκρίσεως και φιλαυτίας και δυσαρεστήσεως προς τα συμμεμοιραμένα

(Φρόντιζε κάθε στιγμή στιβαρά, ως Ρωμαίος και άντρας, να εκτελέσεις το έργο σου με σοβαρή και ανεπιτήσευτη σεμνότητα και αγάπη και ελευθερία και δικαιοσύνη και από όλες τις άλλες παραστάσεις να βρείς την ησυχία σου. και θα την αποκτήσεις , άν ενεργείς κάθε πράξη σαν να ήταν η τελευταία της ζωής σου, απαλλαγμένη απο κάθε τυχαίο και αντιπάθεια από την κρίση της λογικής και απο υποκρισία, φιλαυτία και δυσαρέσκεια γιά όσα σου έτυχαν απο τη μοίρα )

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ (11 - τελευταίο)

1. Στα γραφτά ενός ερημίτη, ακούμε πάντα κάτι απο την ηχώ της ερήμου,σαν το μουρμούρισμα και το δειλό βλέμμα της μοναξιάς. Στα πιό δυνατά λόγια του, ακόμα και στη φωνή του, υπάρχει το υπονοούμενο ενός τρόπου σιωπής και βουβαμάρας, τρόπος καινούργιος και πιό επικίνδυνος. Για κείνον που έχει χρόνια , μέρα και νύχτα συζητήσει με τον εαυτό του, μόνος με την ψυχή του, για κείνον που στη σπηλιά του- μπορεί να είναι λαβύρινθος αλλά και χρυσωρυχείο - έχει γίνει αρκούδα, ερευνητής ή φύλακας του θησαυρού, δράκος: οι ιδέες παίρνουν στο τέλος ένα χρώμα σούρουπου, μιά μυρουδιά βάθους και βορβόρου, κάτι το ανεπικοινώνητο και απωθητικό, που ρίχνει μια παγωμένη πνοή στο πρόσωπο του διαβάτη.

2. Κάθε βαθύς στοχαστής φοβάται περισσότερο μην τον καταλάβουν παρά μην τον παρεξηγήσουν. Στην τελευταία περίπτωση ίσως να υποφέρει η ματαιοδοξία του. Στην πρώτη εκείνο που υποφέρει είναι η καρδιά του, η συμπάθειά του που λέει πάντα : "Αλλοίμονο" ! γιατί θέλετε ο δρόμος να σας είναι τόσο οδυνηρός, όσο και σε μένα"

3. Κι άν παραδεχθούμε πως και οι θεοί φιλοσοφούν, πράγμα που το πιστεύω πολύ- δεν αμφιβάλλω πως ξέρουν ένα καινούργιο και υπερανθρώπινο τρόπο να γελούν - και εις βάρος του κάθε σοβαρού! Οι θεοί κοροιδεύουν: φαίνεται μάλιστα πως δεν μπορούν να κρατήσουν τα γέλια τους στις ιεροτελεστίες.

4. Δεν είναι πιά φίλοι, είναι - τι λέω;- Φαντάσματα φίλων! Κάποτε μέσα στη νύχτα χτυπάνε πάνω στην καρδιά μου. Με κοιτάζουν και λένε "Κι όμως είμαστε μείς" . Ω μαραμένα λόγια, είχατε κάποτε την ερημιά των ρόδων.

5. Ω λαχτάρα της νιότης, που η ίδια παρανοήθηκες!

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ (10)

1. Τί κρίμα! Πάντα η ίδια ιστορία! Όταν χτίσεις πια το σπίτι σου, βλέπεις ξαφνικά πως, χτίζοντάς του, έμαθες κάτι που θάπρεπε να ήξερες πρίν να αρχίσεις. Το αιώνιο και οδυνηρό "Πολύ αργά". Η μελαγχολία κάθε αποπεράτωσης!

2. Περιπλανώμενε ταξιδιώτη ποιός είσαι;Σε βλέπω να προχωρείς στο δρόμο σου χωρίς περιφρόνηση, χωρίς αγάπη, με ακαθόριστο βλέμμα, υγρό και θλιμμένο, σαν μιά βολίδα που ανικανοποίητη βγαίνει απο τα βάθη στο φώς - και τι λοιπόν ζητούσε εκεί κάτω; - με στήθος που δεν αναπνέει, με χείλη που κρύβουν την αηδία τους, με χέρι που αρπάζει μόνον αργά- αργά . Ποιός είσαι; Τί έκανες; Ξεκουράσου εδώ: αυτό το μέρος είναι φιλόξενο για όλους - και σύνελθε! Και όποιος κι άν είσαι, πές μου τί σου αρέσει τώρα; τί σε ενισχύει; Πές το: ό,τι έχω στο προσφέρω! Ενίσχυση; Ενίσχυση; Περίεργε άνθρωπε τι λές εκεί; Δός μου λοιπόν σε παρακαλώ τό - τι; τι; μίλα - "Ακόμα μιά μάσκα μιά δεύτερη μάσκα"

3. Οι χτυπημένοι απο βαθιά θλίψη άνθρωποι προδίνονται , όταν είναι ευτυχισμένοι: έχουν έναν τρόπο να αρπάζουν την ευτυχία, σάν νάθελαν να την σφίξουν και να την πνίξουν απο ζήλεια... Αλλοίμονο! Ξέρουν πολύ καλά πως η ευτυχία φεύγει μπροστά τους!

4. Πρέπει να ξέρουμε να χρησιμοποιούμε τη βλακεία των παθών μας, όπως και την ορμητικότητά τους.

5. Τα πιό μεγάλα γεγονότα και οι πιό μεγάλες σκέψεις - αλλά οι πιό μεγάλες σκέψεις είναι τα πιό μεγάλα γεγονότα - γίνονται πολύ αργά καταληπτά: οι σύγχρονές τους γενεές ζούν παρόμοια τα γεγονότα, στη ζωή τους περνούν παράμερα. Εδώ συμβαίνει κάτι ανάλογο με αυτό που παρατηρούμε στον τομέα των άστρων. Το φώς των πιό μαρκινών αστεριών φθάνει τελικά ως τους ανθρώπους, και πρίν να φθάσει οι άνθρωποι αρνιούνταν πως υπάρχουν εκεί αστέρες.

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ (9)

1. Μόνον οι μέτριοι έχουν την προοπτική να συνεχιστούν, να αναπαραχθούν, είναι οι άνθρωποι του μέλλοντος, οι μόνοι που επιζούν. "Γίνετε σαν αυτούς, γίνετε μέτριοι!". Αυτή είναι σήμερα η μόνη ηθική που έχει ακόμα κάποιο νόημα, που βρίσκει ακόμα αυτιά για να την ακούσουν. Αλλά είναι δύσκολο να κηρυχθεί, αυτή η ηθική της μετριότητας! - δεν τολμάει ποτέ να ομολογήσει τί είναι και τι θέλει! οφείλει να μιλάει για μέτρο, για αξιοπρέπεια , για καθήκον και για αγάπη προς τον πλησίον, δύσκολα θα κατορθώσει να κρύψει την ειρωνία της.

2. Στους Κινέζους υπάρχει ένα γνωμικό που οι μητέρες το μαθαίνουν στα παιδιά τους. Σιάο-σιν "Κάνε μικρή την καρδιά σου". Να πιά είναι η τάση των προχωρημένων πολιτισμών.

3. Πάντα η επιτυχία υπήρξε ένας μεγάλος ψεύτης- και το ίδιο το έργο είναι κι αυτό μιά επιτυχία. Ο μεγάλος πολιτικός, ο κατακτητής, ο εφευρέτης, μεταμφιέζονται απο τις δημιουργίες τους, σε σημείο που γίνονται αγνώριστοι. Το "έργο", το έργο του καλλιτέχνη, του φιλοσόφου εφευρίσκει πρώτα αυτόν που το δημιούργησε : οι μεγάλοι άνθρωποι , όπως τους τιμούν , είναι άσχημα, μικρά ποιήματα καμωμένα εκ των υστέρων. Στον κόσμο των ιστορικών αξιών βασιλεύει η παραχάραξη. Αυτοί οι μεγάλοι ποιητές, παραδείγματος χάριν , οι Μπάυρον, οι Μυσσέ, οι Πόε, οι Λεοπάρντι, οι Κλάιστ, οι Γκογκόλ, τέοιοι που είναι, τέτοιοι που πρέπει να είναι,- όπως φαίνεται- , άνθρωποι της στιγμής, παράφοροι, αισθησιακοί, παιδικοί, που περνούν απότομα και χωρίς λόγο από την εμπιστοσύνη στη δυσπιστία, που στις ψυχές τους κρύβεται κάποιο ράγισμα: εκδικούνται συχνά με τα έργα τους κάπιον ενδόμυχο ρύπο, ζητώντας συχνά με την πτήση τους να αποφύγουν μιά πολύ πιστή μνήμη. Συχνά χάνονται μέσα στο βόρβορο και σχεδόν ευχαριστούνται εκεί μέσα, ώσπου γίνονται σαν τις πυγολαμπίδες που, καθώς κινούνται γύρω στα έλη, μεταμφιέζονται σε άστρα- τότε ο λαός τους ονομάζει ιδεαλιστές - συχνά αντιπαλαίουν με μιά μακρόχρονη αηδία, μ 'ενα φάντασμα απιστίας , αδιάκοπα επανεμφανιζόμενο, που τους ψυχραίνει και τους κάνει να διψούν για δόξα, να χορταίνουν με την πίστη στον εαυτό τους και με κάποιους μεθυσμένους κόλακες. Τί μάρτυρες που είναι αυτοί οι μεγάλοι καλλιτέχνες και γενικά οπι ανώτεροι άνθρωποι στα μάτια εκείνου που τους κατάλαβε για μιά φορά! Είναι ευνόητο πως, για τη γυναίκα - που είναι διορατική στον κόσμο της οδύνης και, δυστυχώς άπληστη για να βοηθάει και να συντρέχει πολύ περισσότερο απ΄ τις δυνάμεις της, οι μεγάλοι άνδρες έγιναν τόσο εύκολη λεία στις εκρήξεις μιάς απέραντης και αφοσιωμένης συμπόνοιας που φτάνει ως τη θυσία .

4. Η βαθιά οδύνη κάνει τον άνθρωπο ευγενή, τον ξεχωρίζει

5. Υπάρχουν ελεύθερα και αδιάντροπα πνεύματα που θάθελαν να κρύψουν και να αρνηθούν πως η καρδιά τους είναι ραγισμένη, αλλά και περήφανα αγιάτρευτη και πολλές φορές μάλιστα, η παραφροσύνη είναι κι αυτή μιά μάσκα που κρύβει μιά μοιραία και πολύ σίγουρη γνώση.

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ (8)

1. Ο Μπετόβεν είναι το ενδιάμεσο ανάμεσα σε μιά γέρικη ψυχή που θρυμματίζεται και σε μιά περισσότερο απο νέα ψυχή που έρχεται, που ξεπετάγεται

2. Υπάρχουν αλήθειες που δεν εισχωρούν πουθενά αλλού καλύτερα παρά στα μέτρια κεφάλια, γιατί είναι φτιαγμένες στα μέτρα τους. Υπάρχουν αλήθειες που δεν τραβούν και δεν γοητεύουν παρά τις μέτριες διάνοιες.

3. Η άβυσσος ανάμεσα στη γνώση και στη δρώσα δύναμη είναι ίσως μεγαλύτερη και πιό ιλιγγιώδης απ' ότι πιστεύουμε: ο μεγάλης ολκής άνθρωπος της δράσης, ο δημιουργός, θα μπορούσε πολύ καλά να είναι αμόρφωτος

4. Η ευγενής κάστα υπήρξε πάντα στην αρχή η βάρβαρη κάστα. Η υπεροχή της δεν βρισκόταν στην αρχή στη φυσική της δύναμη, αλλά στην ψυχική της δύναμη. Την αποτελούσαν άνθρωποι πιό πλήρεις (πράγμα που, σε όλους τους βαθμούς σημαίνει "πληρέστερα ζώα"

5. Εκείνος που όταν είναι νέος, δεν έχει σκληρή καρδιά, δεν θα την αποκτήσει ποτέ.

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ (7)

Όλα σχεδόν όσα ονομάζουμε "ανώτερη κουλτούρα" βασίζονταν στην εκπνευματοποίηση και την βαθύτερη γνώση της θηριωδίας - αυτή είναι η θέση μου. Αυτό το " άγριο ζώο" δεν σκοτώθηκε: ζει ευδοκιμεί, μόνο που .... θεοποιήθηκε. Εκείνο που δημιουργεί την οδυνηρή ηδονή της τραγωδίας είναι η θηριωδία. Εκείνο που δημιουργεί μιαν ευχάριστη εντύπωση σ' αυτό που λέμε τραγικό οίκτο, κι ακόμα σε ό,τι είναι υπέροχο ως τα πιό μεγάλα και τα πιό γλυκά ρίγη της μεταφυσικής, αντλεί τη γλυκύτητά του μόνο απο τα συστατικά της θηριωδίας που υπάρχουν μέσα του. Οι Ρωμαίοι στα θεάματα του ιπποδρόμου, οι χριστιανοί μέσα στην έκσταση του Σταυρού, οι ισπανοί στο θέαμα των ικριωμάτων και των ταυριμαχιών, οι νεώτεροι Ιάπωνες που συνωθούνται στα θέατρα, οι παρισινοί εργάτες των συνοικιών, που νοσταλγούν τις αιματηρές επαναστάσεις - εκείνο που χαίρονται, εκείνο που ζητούν να πιούν τα μυστηριωδώς διψασμένα χείλια, είναι το φίλτρο της μεγάλης Κίρκης "ωμότητα" .

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ (6)

1. Ό,τι γίνεται απο έρωτα γίνεται πάντα πέρα απο το καλό και το κακό

2. Οι ποιητές είναι αναιδείς αναφορικά με τις περιπέτειές τους: τις εκμεταλλεύονται

3. Χάρις στ' όνειρό μας είμαστε πιό πλούσιοι ή πιό φτωχοί, έχουμε μιά ανάγκη περισσότερο ή λιγότερο και τέλικά, την ημέρα, και ακόμα και στις πιό διαυγείς στιγμές του πνεύματος μας, όταν είμαστε ξύπνιοι, κυβερνιώμαστε κάπως απο τις συνήθειες των ονείρων μας.

4. Τα ανώτερα ένστικτα , τα ισχυρότερα, όταν εκδηλώνονται παράφορα, ωθούν το άτομο έξω και πάνω απο το μέσο επίπεδο και το βυθό της συνείδησης της αγέλης..... Η ανώτερη διανοητικότητα, η θέληση της μοναξιάς, η μεγάλη λογική παρουσιάζονται κιόλας για κίνδυνος. Κάθε τι που υψώνει τον άνθρωπο πάνω απο την αγέλη, κάθε τι που φοβίζει τον πλησίον ονομάζεται απο δώ και πέρα κακό.

5. Μακάριοι οι επιλήσμονες, γιατί αυτοί θα τα βγάλουν πέρα ακόμα και με τις βλακείες τους.

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ (5)

1. Οι δικηγόροι ενός εγκληματία είναι αρκετά καλλιτέχνες , ωστε να χρησιμοποιήσουν προς όφελος του ενόχου, την τρομερή ομορφιά της πράξης του

2. Όποιος αντιπαλαίβει με τα τέρατα πρέπει να προσέχει μη γίνει κι ο ίδιος τέρας. Κι όταν ώρα πολλή κυττάζεις μιαν άβυσσο κι η άβυσσος όμοια κυττάει μέσα σου.

3. Ό,τι μια εποχή θεωρεί για κακό είναι γενικά ένα άκαιρο κατάλοιπο για ό,τι άλλοτε βρίσκανε καλό - ο αταβισμός ενός γερασμένου ιδανικού

4. Γύρω απο έναν ήρωα όλα γίνονται τραγωδία, γύρω απο έναν ημίθεο όλα γίνονται ιστορία, γύρω απο το Θεό, όλα γίνονται , τί λοιπόν; ίσως "σύμπαν"

5. " Όπου βρίσκεται το δέντρο της γνώσης εκεί βρίσκεται κι ο παράδεισος". Έτσι μιλούν τα πιό γέρικα και τα πιό νεανικά φίδια.

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ (4)

1. Ωριμότητα του ανθρώπου: τούτο είναι να ξαναβρίσκει τη σοβαρότητα που είχε, παιδί, όταν έπαιζε

2. Ταιριάζει να αφίνουμε τη ζωή, όπως άφησε ο Οδυσσέας τη Ναυσικά - ευλογώντας την παρά ερωτευμένος μ αυτήν

3. Τί; Μεγάλος άνθρωπος; Βλέπω πάντα μόνο τον ηθοποιό του ίδιου του του ιδανικού

4. Όταν θέλουμε να γυμνάσουμε τη συνείδησή μας, αυτή μας φιλάει, ενώ ταυτόχρονα μας δαγκώνει

5. Δεν υπάρχουν ηθικά φαινόμενα. Υπάρχει μόνον ηθική ερμηνεία των φαινομένων.

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ (3)

1. Μερικοί εννοούν να διαταράζουν την ίδια τους τη μνήμη, να τη βασανίζουν για να εκδικηθούν τουλάχιστον αυτόν τον μοναδικό τους συνένοχο

2. Ό,τι είναι βαθύ αγαπάει τη μάσκα. Τα πιό βαθειά πράγματα μάλιστα, νοιώθουν κάποιο μίσος για τις εικόνες και τα σύμβολα

3. Γύρω απο κάθε βαθύ πνεύμα μεγαλώνει και αναπτύσσεται αδιάκοπα μιά μάσκα, χάρις στην πάντα ψεύτικη - δηλαδή ρηχή ερμηνεία κάθε λόγου του, κάθε διαβήματος του, του παραμικρού δείγματος ζωής που δίνει.

4. Σε καιρό ειρήνης ο πολεμόχαρος άνθρωπος τα βάζει με τον εαυτό του

5. Όποιος περιφρονεί τον εαυτό του, τον τιμά τουλάχιστον σαν περιφρονητή.

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ (2)

· Το μαρτύριο του φιλοσόφου, η «θυσία του για την αλήθεια» , μας φανερώνει τι έχει μέσα του από τον δημαγωγό, από τον ηθοποιό, που κρύβεται εντός του

· Εκείνος που στην κοινωνία των ανθρώπων δεν διέτρεξε όλα τα χρώματα της αθλιότητας, περνώντας αλληλοδιάδοχα από την αποστροφή και την αηδία, στον οίκτο, στη θλίψη και στη μοναξιά, αυτός οπωσδήποτε δεν είναι άνθρωπος ανωτέρω γούστου.

· Ο κυνισμός είναι η μόνη μορφή όπου οι κατώτερες ψυχές αγγίζουν εκείνο που λέμε ειλικρίνεια. Κι ο ανώτερος άνθρωπος θα πρέπει ν ανοίξει τα αυτιά του για κάθε απόχρωση κυνισμού και να θεωρήσει ευτυχή τον εαυτό του κάθε φορά που φτάνουν στ’ αυτιά του τα αναίσχυντα καραγκιοζλίκια ή τα επιστημονικά παραστρατήματα του σατύρου

· Τον Αριστοφάνη , αυτό το πνεύμα που μεταμορφώνει και συμπληρώνει, που χάρις σ’ αυτό συγχωρούμε σ ολόκληρο το ελληνικό πνεύμα το ότι υπήρξε. Δεν ξέρω τίποτα που μ’ έκανε τόσο πολύ να ονειροπολήσω, αναφορικά με τη μυστηριώδη φύση αυτής της Σφίγγας του Πλάτωνα, όσον αυτό το petit fait, που ευτυχώς διασώθηκε: κάτω από το προσκέφαλο της επιθανάτιας κλίνης του, δεν βρήκανε καμιά «βίβλο» , τίποτα το αιγυπτιακό, το πυθαγόρειο ή το πλατωνικό – αλλά έναν Αριστοφάνη! Πώς ο Πλάτωνας θα μπορούσε να υποφέρει τη ζωή – μια ζωή ελληνική που της είχε πει όχι- χωρίς έναν Αριστοφάνη;

ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ

Από το βιβλιο του Φρειδερίκου Νίτσε "ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ" (μετάφραση Μίνας Ζωγράφου Κ.Μεραναίου)

1. Οι φιλόσοφοι είναι οι πανούργοι συνήγοροι των προκαταλήψεων τους, που τις βαφτίζουν "αλήθειες"

2. Σιγά-σιγά μου φανερώθηκε τί ήταν ως τα τώρα κάθε μεγάλη φιλοσοφία: δηλαδή η αυτοεξομολόγηση του δημιουργού της και ένα είδος αθέλητα και ασυναίσθητα απομνημονεύματα

3. Μπορεί μάλιστα να υπάρχουν και φανατικοί πουριτανοί της συνείδησης που προτιμούν να πεθαίνουν για ένα σίγουρο μηδέν παρά για ένα αβέβαιο κάτι.

4. Η ίδια η ζωή είναι θέληση για δύναμη

5. Η βούληση δεν είναι μονάχα ένα σύμπλεγμα αισθήσεων και σκέψεων, αλλά και μιά τάση, μιά τάση να διατάζουμε. Αυτό που λέμε "ελευθερία της θέλησης" είναι ουσιαστικά η συνείδηση της ανωτερότητας απέναντι σ αυτόν που οφείλει να υπακούει. "Είμαι ελεύθερος, αυτός πρέπει να υπακούσει" , αυτό το συναίσθημα είναι κρυμμένο μέσα σε κάθε εκδήλωση της βούλησης, όπως και εκείνη η ένταση του πνεύματος, εκείνο το κατευθείαν βλέμμα, που κυττάζει αποκλειστικά ένα πράγμα, ο απόλυτος υπολογισμός της ανάγκης να γίνει αυτό και όχι άλλο, η ύστατη βεβαιότητα πως θα υπακούσουν στη διαταγή, οποιαδήποτε κι άν είναι τα αισθήματα αυτού που διατάζει. Ένας άνθρωπος που θέλει , διατάζει κάτι στο ίδιο του όν, κι αυτό τον υπακούει, ή τουλάχιστον φαντάζεται πως τον υπακούει.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Το μπλόγκ αυτό δεν περιέχει πρωτότυπες σκέψεις του συντάκτη του. Είναι απλά ερανίσματα από τις αναγνώσεις ενός ανθρώπου, που μεγάλωσε , ζει και ελπίζει να πεθάνει ανάμεσα σε τόνους γραμμένου χαρτιού. Ενός ανθρώπου , που έχει τρανό καημό , το παράπονο του Κ. Παλαμά για τη φύση "Είναι που δε σε χάρηκα σκυφτός μες στα βιβλία, ώ φύση, ολάκερη ζωή κι ολάκερη σοφία" .
Ελπίζω να ικανοποιήσουν τους απαιτητικούς αναγνώστες οι σημειώσεις μου.